အမွားဆိုတာ လူၾကိဳက္နည္းသေလာက္ အၾကံဳမ်ားတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးတစ္ရပ္ပါ။ တစ္ခ်ိဳ ့အလဲြအမွားမ်ားေၾကာင့္ မဆိုစေလာက္ပဲ ထိခိုက္သြားရေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ ့အမွားေတြကေတာ့ ျပန္ဆည္လို ့မရေလာက္ေအာင္ အႏၱရာယ္ၾကီးသြားတတ္ပါတယ္။
နည္းပညာလိုမ်ိဳး အေျပာင္းအလဲျမန္သေလာက္ အတက္အက်ၾကမ္းတဲ့ နယ္ပယ္မွာ ဒီေန ့တစ္ခုခု ေျခေခ်ာ္လက္ေခ်ာ္မွားသြားျပီဆိုတာနဲ ့မနက္ျဖန္မွာ ေနရာေပ်ာက္သြားႏိုင္တဲ့အထိ အေလ်ာ္အစားၾကီးပါတယ္။ နည္းပညာသမိုင္းကို ျပန္ငဲ့ေစာင္းၾကည့္လိုက္ရင္ တစ္ခ်ိဳ ့မထင္မွတ္ပဲ အျမင့္ဆံုးမွာ ရိွေနရာကေန ေခတ္နဲ ့ေလ်ာ္ညီတဲ့ အေျခအေနတစ္ရပ္ရပ္ကို အလုိက္သင့္ မေျပာင္းလဲႏိုင္တာေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုးမွာ လံုးပါးပါးျပီး ေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ားစြာ ရိွခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီတစ္ခါမွာေတာ့ သမိုင္းကို ေျပာင္းလဲေစခဲ့ေသာ အလဲြမ်ားအေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပေပးသြားမွာ ျဖစ္ျပီး ဒီကေန သမိုင္းတေကြ ့ခ်ိဳးေကြ ့ဖို ့ဘယ္လို အယူအဆမ်ားနဲ ့ေနာက္ခံအေၾကာင္းတရားမ်ားက ပံ့ပိုးခဲ့သလဲဆိုတာကို ဗဟုသုတအေနနဲ ့ေလ့လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၁) ဒစ္ဂ်စ္တယ္ကင္မရာေခတ္မွာ အေရးနိမ့္သြားတဲ့ Kodak
၁၉၉၈ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ Google ဆိုတဲ့ အင္တာနက္ကုမၸဏီကို လယ္ရီေပ့ခ်္နဲ ့ဆာဂီဘရင္းဆိုတဲ့ စတန္းဖို့ဒ္တကၠသိုလ္မွ PhD ေက်ာင္းသားႏွစ္ဦးကေန သုေတသန ပေရာဂ်က္တစ္ခုအေနနဲ ့စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအရင္ ရွာေဖြေရးအင္ဂ်င္ေတြကေတာ့ ဘယ္စာမ်က္ႏွာကို လူဘယ္ေလာက္ၾကည့္သလဲဆိုျပီး သမရိုးက်ၾကီးသြားရွာတာ ျဖစ္ျပီး Googleမွာေတာ့ စာမ်က္ႏွာ တစ္ခုနဲ ့တစ္ခုအၾကား ဘယ္ေလာက္ဆက္စပ္မႈရိွသလဲဆိုတဲ့ အေပၚကေန တြက္ခ်က္ျပီး တူရာတူရာေလးေတြကို တစ္စုတစ္ေဝးတည္း ျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမေတာ့ ဒီဝက္ဘ္ဆိုက္ကို Google လုိ ့မေခၚေသးဘဲ BackRub လို ့ပဲ နာမည္ေျပာင္ေပးထားခဲ့ျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ Googol လို ့နာမည္ေပးလိုက္ေပမယ့္ တကယ့္တကယ္ ဒိုမိန္းနာမည္ေပးတဲ့အခါမွာ Google ဆိုျပီး မွားေပးမိရာကေန google အဖဲြ ့အစည္းၾကီး ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။
Google ရဲ့ ကနဦးႏွစ္မ်ားမွာ ၾကမ္းတမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္က စတန္းဖို ့ဒ္မွ လွ်ပ္စစ္ေက်ာင္းသားေဟာင္းႏွစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဂ်ယ္ရီယမ္း နဲ ့ေဒးဗစ္ဖီလိုတို ့တည္ေထာင္တဲ့ Yahoo ဆီမွာ Google ကို အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြား ထုိုးအပ္ျပီး ေရာင္းခ်ခဲ့ဖူးပါတယ္။ သို ့ေသာ္လည္း ဘယ္ေတာ့မွ အေရာင္းအဝယ္မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီေန ့မွာ Google ရဲ့ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ေဒၚလာ ၅၀၀ ဘီလ်ံတန္ေနခ်ိန္မွာ Yahoo ကေတာ့ ၃၅ ဘီလ်ံေလာက္ပဲ တန္ေၾကးရိွတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခု အျဖစ္ က်န္ေနခဲ့ပါျပီ။အခြင့္အေရးဟာ Yahoo ကုမၸဏီထဲကို အထုပ္လိုက္ အထည္လိုက္ အေျခခ်ဖို ့ေရာက္လာခဲ့ေပမယ့္ Yahoo ကေတာ့ ဒါကို အရႈပ္ထုပ္ေလာက္ပဲ သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အၾကီးမားဆံုး လက္လႊတ္ဆံုးရံႈးရာေတြ ၾကံဳလာခဲ့ရတာပါ။
(၃) ၁၅၀၀ ေဒၚလာ =ေဒၚလာ ဘီလ်ံ ၅၀
ေျပာမယံုၾကံဳဖူးမွ သိၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ လြတ္သြားတဲ့ ငါးဟာ ၾကီးသလား ေသးသလားဆိုတာ ငါးအျမီးဖ်ားျမင္ရံုနဲ ့တင္ ခ်ိန္ဆလို ့ရမယ္ထင္ပါတယ္။ ကမၻာ့ဂုဏ္သိကၡာအၾကီးဆံုးနဲ ့တန္ဖိုးအျမင့္ဆံုး စာရင္းဝင္ကုမၸဏီၾကီးတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Apple Inc ကို စတိဗ္ေဂ်ာ့က ဦးေဆာင္ျပီး တစ္ျခားသူငယ္ခ်င္း ႏွစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ စတိဗ္ဝိန္ ့ဇ္ နဲ ့ရိုနယ္ဝိန္း တို ့က ၁၉၇၆ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာနဲ ့နည္းပညာထုတ္ကုန္မ်ား ထုတ္လုပ္သြားဖို ့ပါ။ ဒီထဲမွာ ရည္မွန္းခ်က္အၾကီးဆံုးနဲ ့စိတ္ဆႏၵအျပင္းျပဆံုးကေတာ့ စတိဗ္ေဂ်ာ့ျဖစ္ျပီး အားလံုးကို သူထိန္းေက်ာင္း တည္ေဆာက္သြားခဲ့ပါတယ္။ သို ့ေသာ္လည္း စတိေဂ်ာ့ရဲ့ စိတ္ကူးကို သိပ္မယံုတဲ ့ရိုနယ္ဝိန္ ့ကေတာ့ ကုမၸဏီတည္ေထာင္ျပီး ႏွစ္လအၾကာ ၁၉၇၆ ခုနွစ္ထဲမွာ သူ ့ရွယ္ယာထဲက ၁၀ % ကို ေဒၚလာ ၁၅၀၀ နဲ ့စတိေဂ်ာ့နဲ ့ဝိန္ ့ဇ္တို ့ကို ေရာင္းျပီး တည္ေထာင္သူထဲက ထြက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီမွာတင္ ကုမၸဏီကို တစ္ျခား မီလံနာတစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ မိုက္ခ္မာ့ကူလာက ေန ေဒၚလာ ၂၅၀၀၀၀ မတည္ျပီး ဆက္လက္လည္ပတ္ေစရာကေန ဝင္ေငြ ႏွစ္ဆေက်ာ္ ခုန္တက္သြားျပီး ထိပ္တန္းကုမၸဏီၾကီးတစ္ခု အျဖစ္ တိုးတက္သြားပါတယ္။
ဒီေန ့ေခတ္မွာ Apple ရဲ့ ႏွစ္စဥ္အသားတင္ ဝင္ေငြဟာ ေဒၚလာ ၂၁၅ ဘီလ်ံေက်ာ္ ရိွျပီး ဝန္ထမ္း ၁၁၀၀၀၀ ေက်ာ္နဲ ့လည္ပတ္ေနပါျပီ။ ထုိစဥ္က ေဒၚလာ ၁၅၀၀ နဲ ့ေရာင္းခ်ခဲ့တဲ့ ရွယ္ယာေဝစု ၁၀%ဟာ အခုဆိုရင္ ေဒၚလာ ဘီလ်ံ၅၀ ေက်ာ္ တန္ေနခဲ့ပါတယ္။ စိတ္ရွည္ျခင္း ၊ စဲြျမဲခိုင္မာတဲ့ယံုၾကည္ျခင္းနဲ ့အနာဂါတ္ကုိ မွန္းဆႏိုင္ျခင္းမ်ားဟာ လုပ္ငန္းတစ္ခုရဲ့ အၾကီးဆံုးေဒါက္တိုင္မ်ား ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဝိန္ ့့ကေတာ့ ေကာင္းေကာင္း သေဘာေပါက္သြားပါတယ္။
(၄) iPod သို ့မဟုတ္ အနာဂါတ္ၾကီးကို ျငင္းပယ္မိျခင္း
Microsoft Zune ကို ၾကားဖူးသူ ရွားမယ္ထင္တယ္။ တစ္ခ်ိုဳ ့ေတြအတြက္ ဒီစကားလံုးက အခုမွ အသစ္ၾကီးပဲ ျဖစ္ေနဦးမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒါဆို iPod ကိုေရာ ။ iPod ကိုေတာ့ အားလံုး ၾကားဖူးၾကမွာပါ။ ကမၻာ့နာမည္ေက်ာ္ Apple လက္ရာ မီဒီယာပေလယာတစ္ခုပါ။ သို ့ေသာ္လည္း ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ ဒီထုတ္ကုန္ကို မူပိုင္ခြင့္နဲ ့တကြ Microsoft Zune player ထံေရာင္းဖို ့စကားဆိုဖူးပါတယ္။ ထုိုစဥ္က Zune ဟာ စျပီး ထြက္ခါစ အားေကာင္းေနခ်ိန္ျဖစ္ျပီး iPod ကေတာ့ ေစ်းကြက္ေဘာင္က်ဥ္းေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ Microsoft ဟာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကတည္းက ထြက္ခဲ့တဲ့ iPod ကို ျငင္းလိုက္ျပီး သူ ့ထုတ္ကုန္သူပဲ အာရံုစိုက္လုိက္ပါတယ္။
iPod ကို ပထမဆံုးစထုတ္တဲ့ အာခီတက္ကေတာ့ တိုနီ ဖက္ထဲျဖစ္ျပီး သူ ့ရဲ့ iPod အိုင္ဒီယာကို RealNetworks ဆီေရာင္းခဲ့ေပမယ့္ လက္မခံခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဖက္ဒဲလ္ဟာ Apple ကို ေရာက္လာခဲ့ရကေန နည္းပညာသမိုင္းကို အၾကီးအက်ယ္ေျပာင္းလဲေစမယ့္ မ်ိဳးစိတ္သစ္တစ္ခုကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးသြားခဲ့ပါတယ္။ မၾကာခင္မွာ iPod ကေန ကမၻာ့အၾကီးဆံုး စမတ္ဖုန္းေစ်းကြက္ဘုရင္ iPhone မ်ားကို သေႏၶတည္ေပးလိုက္ျပီး ေစ်းကြက္မွာ အလံုးေရ သန္း ၂၀၀ ေက်ာ္ ႏွစ္စဥ္ေရာင္းရတဲ့ လုပ္ငန္းၾကီးတစ္ခု ၊ လူၾကိဳက္အမ်ားဆံုးနဲ ့တန္ဖိုးအၾကီးဆံုး ထုတ္ကုန္အမွတ္တံဆိပ္တစ္ခုကို ေမြးဖြားေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ iPod ကို ေခါင္းခါမိျခင္းဟာ Microsoft အတြက္ေတာ့ အနာဂါတ္ၾကီးတစ္ခုကိုပါ ျငင္းပယ္မိလိုက္တာလို ့ဆိုရမွာပါ။
(၅) စတိဗ္ေဂ်ာ့ အလုပ္မွ အထုတ္ခံလိုက္ရျခင္း
Apple ကို တည္ေထာင္ျပီး ဆယ္ႏွစ္ခန္ ့အၾကာမွာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ တည္ေထာင္ခဲ့ရတဲ့ ကုမၸဏီကေန ေမာင္းထုတ္ခံလိုက္ရတဲ့ လူတစ္ေယာက္ရိွခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူကေတာ့ ဥာဏ္ၾကီးရွင္ ႏွင့္ Apple ရဲ့ ဖခင္ၾကီး စတိဗ္ေဂ်ာ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုလူတစ္ေယာက္ေတာင္ ဒီေလာက္ အေျခအေနဆိုးခဲ့ဖူးတယ္ဆိုရင္ သာမန္ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္အေနနဲ ့ခံသာဖိုိ ့ရိွပါတယ္။
စတိဗ္ေဂ်ာ့ဦေးဆာင္ ထုတ္လုပ္တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Apple LaserWriter နဲ ့ပထမဆံုး ေလဆာပရင့္တာ ေရာင္းအားက်သြားတာေၾကာင့္ ၁၉၈၅ မွာ စတိဗ္ေဂ်ာ့ အလုပ္မွ အထုတ္ခံလိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ၉၇ ခုႏွစ္ေရာက္ကာမွ ေဂ်ာ့စ္ဟာ CEO တေက်ာ့ျပန္ျဖစ္လာျပီး အနာဂါတ္ထုတ္ကုန္မ်ား ျဖစ္တဲ့ iMac ၊ iTunes ၊ Apple Store ၊ iPod နဲ ့ iPhone အပါအဝင္ ကမၻာေက်ာ္ထုတ္ကုန္မ်ားကို ေစ်းကြက္တင္ေပးသြားပါတယ္။ စတိဗ္ေဂ်ာ့္ကို အလုပ္ျပန္လုပ္ဖို ့သူ ့ကို အလုပ္က ထုတ္ခဲ့တဲ့ CEO ေဟာင္း ဂြ်န္စကူလီကိုယ္တိုင္ ေအာက္က်ခံေတာင္းပန္ျပီး အလုပ္ျပန္ခန္ ့ခဲ့ပါတယ္။ စကူလီကိုယ္တိုင္ကလည္း ေပါ့ေသးေသးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သူ ့ေခတ္သူ ့အခါက ေစ်းကြက္ကို အေတာ္ဆံုး ပညာရွင္တစ္ေယာက္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရေပမယ့္ စတိဗ္ေဂ်ာ့ရဲ့ ေရွ ့ေျပးလြန္းတဲ့ စိတ္ကူးမ်ားကိုေတာ့ လိုက္မမီႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။
#Credit Duwun